Koziegłowy

Wiele map, w tym nawet te z roku 2000 posiada informacje o ruinach zamku znajdujących się w małej miejscowości pod Częstochową – Koziegłowy. Jest to jednak całkowicie nieaktualne, ponieważ zamek zniknął ostatecznie w latach 60-tych. W przeciwieństwie do innych zamków na jurze ten nie był usytuowany na wzniesieniu. Jednak rozpościerające się dookoła bagna, dwie linie wałów oraz głęboka fosa (mieszkańcy prowadzili w niej hodowlę ryb) w zupełności to rekompensowały.

Pierwsza linia umocnień – wał z drewnianym parkanem znajdowała się przy przepływającym tu potoku, druga – wał pierścieniowaty, wzmocniony był palisadą i kamieniami. Zamek, który stanowiła wieża bramna o wymiarach 9×9 m i grubości murów do 2,4 m, budynek mieszkalny, niewielki dziedziniec oraz mury obwodowe miał kształt prostokąta o wymiarach 50×25 m. Wjazd prowadził przez groblę usypaną na bagnach. Przed zamkiem znajdował się majdan gospodarczy, także otoczony umocnieniami i fosą. Obecnie na jego miejscu jest bagnista łąka, a nieopodal biegnie droga na Częstochowę. Widać tylko słabo zarysowane fragmenty fosy i wałów.

Jeśli już ktoś chce odwiedzić to miejsce to powinien koniecznie zobaczyć galerię znanego w okolicy artysty – Puszczewicza. Maluje on przede wszystkim zamki oraz kościoły jury. Obrazy są bardzo piękne, szkoda tylko że pod jego nieobecność, żona przeprowadza przesłuchanie – kto, gdzie, skąd, po co, dlaczego i ogólnie jest niemiła. Jednakże pan Puszczewicz jest ponoć znacznie bardziej sympatyczny, podobnie jak mieszkańcy Koziegłów, którzy udzielili nam informacji o zamku wraz z zamieszczonymi tu rysunkami.

ie ma zgodności co do tego kto wzniósł pierwotny drewniano-ziemny zamek w Koziegłowach w XIII w. Wymienia się podkomorzego krakowskiego i starostę bydgoskiego Mściwoja bądź wojewodę krakowskiego Mikołaja herbu Lis. Zakłada się że murowany zamek zbudowano pod koniec XIV w. Była to najbardziej na zachód wysunięta strażnica Królestwa Polskiego, a swe położenie zawdzięcza przechodzącemu tędy ważnemu szlakowi handlowemu z Krakowa do Lelowa i Opola.

• Koniec XIV w. – zamek jak i miasto były własnością kasztelana sądeckiego – Krystyna I herbu Lis. Prawdopodobnie przebudował on istniejącą tu już warownię w zamek murowany. Jego potomkowie zwali się Koziegłowskimi
• 1409 r. – pierwsza wzmianka o zamku u Długosza. Krystyn otrzymał pomoc wojskową króla na obronę często napadanych ziem śląskich
• 1426 r. – na zamku przebywał król Władysław Jagiełło
• 1470 r. – zamek był własnością Jana Koziegłowskiego
• 1472 r. – istnieje zapis o przywileju jaki nadał Koziegłowski mieszkańcom miasta oraz obowiązku pracy przy zamku
• 1519 r. – zamek wraz z okolicą został sprzedany biskupowi Janowi Konarskiemu i odtąd był własnością biskupów krakowskich
• 1548 r. – wg zapisków biskupa Samulela Maciejowskiego zamek został opuszczony już kilka lat wcześniej i zaczął popadać w ruinę. Podjęto próby odbudowy go
• 1598 r. – odbudowa raczej nie powiodła się bo jak mówią ówczesne dokumenty zamek był w całkowitej ruinie
• 1655 r. – po drodze na Kraków Szwedzi zbombardowali ruiny koziegłowskie armatami. Bronił się w nich przez kilka dni starosta Stanisław Kawecki, musiał jednak ulec i wycofać się do Siewierza
• 1865 r. – na polecenie władz carskich mury zamkowe wykorzystano do budowy drogi do Gniazdowa
• Przez następne lata okoliczni mieszkańcy wykorzystawali resztki zamku do budowy własnych domów
• Lata 1966-68 – archeolodzy dokończyli dzieła zniszczenia. Podobno rozebrali mury do końca a wszelkie znaleziska wywieźli do Częstochowy (gdzie można je oglądać w muzeum). Podczas prac natrafiono na ślad tylko jednego budynku w zachodniej części.